HSP kinderen: kenmerken en boekentips over hoogsensitiviteit bij kinderen
Ben jij de ouder, grootouder of begeleider van een hoogsensitief kind? Dan weet je vast hoe bijzonder deze kinderen zijn. Met hun intense beleving van de wereld om zich heen, hun rijk gevoelsleven en hun oog voor detail. Maar misschien loop je soms ook tegen uitdagingen aan in de opvoeding. Want hoogsensitieve kinderen kunnen snel overprikkeld raken en hebben vaak net wat meer begeleiding nodig.
Gelukkig is er steeds meer erkenning en herkenning voor hoogsensitiviteit, ook specifiek bij kinderen. In deze blogpost deel ik de belangrijkste kenmerken van hoogsensitieve kinderen en geef ik je een aantal fijne boekentips. Speciaal voor (groot)ouders en begeleiders in België! Klaar om jouw HSP kleintje nog beter te begrijpen? Lees dan snel verder!
Wat is hoogsensitiviteit bij kinderen?
Hoogsensitiviteit is een persoonlijkheidskenmerk dat voorkomt bij zo'n 15 tot 20 procent van de kinderen. Het betekent dat het zenuwstelsel gevoeliger is afgesteld en prikkels op een diepgaandere manier verwerkt worden. Hierdoor kunnen hoogsensitieve kinderen sneller overprikkeld raken door indrukken. Denk aan harde geluiden, fel licht, drukte, nieuwe situaties of emoties van anderen.
Tegelijkertijd staan HSP kinderen ook meer open voor de schoonheid in het leven. Ze genieten intens van kunst, muziek en de natuur. En vaak zijn het creatieve denkers die buiten de gebaande paden durven gaan. Hoe bijzonder is dat!
Het is belangrijk om te benadrukken dat hoogsensitiviteit geen stoornis of diagnose is. Het is een normaal en gezond persoonlijkheidskenmerk, waarbij het zenuwstelsel wat fijngevoeliger is afgesteld. Met de juiste begeleiding en een bij hen passende omgeving, kunnen HSP kinderen uitgroeien tot evenwichtige en bijzondere volwassenen. Maar hoe herken je nu of jouw (klein)kind hoogsensitief is?
Kenmerken van hoogsensitieve kinderen
Elk kind is uniek, en dat geldt zeker voor HSP kinderen. Toch zijn er een aantal kenmerken die vaak voorkomen bij hoogsensitiviteit:
Snel overprikkeld raken door indrukken zoals harde geluiden, fel licht, drukte of chaos
Sterke emoties en intens meeleven met anderen
Behoefte aan tijd alleen om bij te komen van indrukken
Rijke innerlijke belevingswereld en veel fantasie
Perfectionistisch en hoge eisen stellen aan zichzelf
Oog voor detail en subtiele veranderingen opmerken
Creatief, kunstzinnig en outside-the-box denken
Sterk rechtvaardigheidsgevoel
Moeite met veranderingen en overgangen
Lichamelijke reacties op overprikkeling zoals buikpijn of hoofdpijn
Herken je veel van deze kenmerken bij jouw (klein)kind? Grote kans dat je dan met een hoogsensitief wondertje te maken hebt! En geloof me, met de juiste begeleiding en wat aanpassingen, kan je HSP kind echt tot bloei komen. Maar hoe pak je dat aan?
Tips voor de begeleiding van hoogsensitieve kinderen
Het opvoeden en begeleiden van een hoogsensitief kind vraagt wat extra aandacht en geduld. Maar met deze tips kom je al een heel eind:
Erken en herken de hoogsensitiviteit van je kind. Lees je in en leer over de eigenschap, zodat je je kind beter begrijpt.
Bied structuur en voorspelbaarheid. HSP kinderen gedijen het best bij een vaste dagindeling en duidelijke afspraken. Bereid ze voor op veranderingen.
Doseer prikkels. Zorg voor een rustige omgeving thuis en bouw momenten van rust in. Help je kind ook om prikkels te doseren buitenshuis, bijvoorbeeld met oordopjes of een zonnebril.
Geef ruimte aan emoties. HSP kinderen voelen vaak intens. Leer ze hun emoties te herkennen en erover te praten. Laat ze weten dat alle gevoelens er mogen zijn.
Respecteer de behoefte aan tijd alleen. Gun je kind momenten van alleen zijn om bij te komen en te verwerken. Een eigen plekje kan helpen.
Stimuleer creativiteit. HSP kinderen zijn vaak creatieve denkers. Moedig expressie aan door kunstzinnige activiteiten, fantasiespel en het uiten van ideeën.
Wees een rots in de branding. Jouw kalme en geduldige aanwezigheid is ontzettend belangrijk. Toon begrip, luister en bied een veilige thuishaven.
Met deze tips geef je jouw hoogsensitieve kind de ruimte om helemaal zichzelf te zijn. En geloof me, de wereld kan wel wat meer van deze prachtige kleine mensen gebruiken!
Boekentips en websites over hoogsensitiviteit bij kinderen
Wil je meer lezen over hoogsensitieve kinderen?
Hoogsensitieve kinderen van Ilse Van den Daele – Een toegankelijk en praktisch boek over het begeleiden van HSP kinderen, van een Vlaamse expert.
Mijn kind is hoogsensitief van Chantal Vervaeke – Herkenbare verhalen en waardevolle tips van een ervaringsdeskundige Belgische mama.
Hooggevoelig.nl/hoogsensitieve-kinderen – Nederlandse website met veel informatie, tips en herkenning over HSP kinderen.
Het hooggevoelige kind met een sterke wil – (h)erkenning en wegwijzer voor ouder en kind, van Janneke van Olphen
Draakje Vurig op school – Kinderboek over hoogsensitiviteit van Josina Intrabartolo
Relaxklets! – voor kleine en grote druktemakers, van Florien van der Aar
Leven met hooggevoeligheid – Van opgave naar gave, van Susan Marletta-Hart
Met deze informatie en inspiratie ben jij als (groot)ouder of begeleider helemaal klaar om jouw hoogsensitieve kind de beste start te geven. En geloof me, je zal versteld staan van de wijsheid, creativiteit en het inlevingsvermogen van deze bijzondere kinderen. Koester ze en laat ze stralen!
Liefs, Sylvie
HSP vrouw
HSP coach
HSP mama
Comments